Những đặc điểm tạo nên thương hiệu Tỏi Lý Sơn

Vị trí địa lí

Đảo Lý Sơn là huyện đảo duy nhất của tỉnh Quảng Ngãi, nằm về phía Đông Bắc và cách đất liền khoảng 15 hải lý với diện tích 10km2 và dân số hơn 20.000 người.

Đảo Lý Sơn được hình thành do sự kiến tạo địa chấn với sự phun trào nham thạch của núi lửa. Sự phun trào và tắt đi của núi lửa đã tạo nên những cảnh quan thiên nhiên kỳ thú trên đảo. 

Huyện đảo Lý Sơn có 3 hòn đảo nhỏ là đảo Lớn, đảo Bé và đảo Hòn Cu. Trong đó đảo Lớn được biết đến là trung tâm hành chính của Huyện, đông đúc và có nhiều dịch vụ du lịch, giải trí hấp dẫn. Đảo Bé sở hữu bãi tắm hoang sơ, quyến rũ cực kỳ cuốn hút và hòn Mù Cu là đảo không có người, sở hữu vẻ đẹp tĩnh mịch, nằm ngay sát đảo Lớn.

Trên đảo có 4 di tích mà khách du lịch có thể đến và tham quan là đình làng An Vĩnh, đình làng An Hải, chùa Hang và Âm Linh Tự.

Bên cạnh nghề làm biển, người dân Lý Sơn còn gắn bó với nghề trồng hành, tỏi. Cây tỏi là cây trồng đặc trưng và là cây trồng chủ lực của huyện đảo Lý Sơn.

Nghề trồng tỏi Lý Sơn

Không ai có thể nắm rõ được tỏi Lý Sơn có từ khi nào, được trồng vào thời gian nào.

Người dân trên đảo kể lại rằng, Vào những năm 60 của thế kỷ XX, ở làng An Vĩnh có Bà tên Nguyễn Thị Phới (Đạt) là người trồng tỏi đầu tiên trên đảo. Bà là người đi buôn, ban đầu mua tỏi về ăn và trồng thử trong vườn. Sau đó, bà cùng với gia đình đem tỏi trồng trên đồng ruộng, tỏi thu được rất nhiều, thu lại nguồn kinh tế cao.

Từ thực tế đó người dân trong làng mới tìm đến bà chỉ dẫn cách trồng tỏi, rồi mua tỏi của bà về trồng. Nghề trồng tỏi của người dân trên đảo được nhân rộng ra nhiều hộ gia đình.

Thiên nhiên không những ban tặng cho Lý Sơn những cảnh đẹp, những kỳ quan, mà còn tặng cho vùng đất này điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng thích hợp cho việc phát triển cây tỏi. Phải chăng vì lẽ đó mà tỏi Lý Sơn mang trong mình những đặc trưng với mùi hương và vị cay nồng tinh tuý.

Đặc trưng tỏi Lý Sơn

Có lẽ, nhiều người sẽ thắc mắc, vì sao tỏi Lý Sơn lại được ưa chuộng hơn tỏi của những nơi khác.

Vì tỏi Lý Sơn khác biệt về mọi thứ, như:

Thổ nhưỡng trồng khá đặc biệt: được trồng trên vùng đất đỏ bazan được hình thành do núi lửa phun trào từ hàng nghìn năm trước.

Hương vị: được trồng trên thổ nhưỡng đặc biệt khí hậu khô ráo và nguồn nước mặn ở đây được cho là tạo điều kiện thuận lợi cho hình thành hương vị đặc trưng của tỏi Lý Sơn. Có mùi thơm, vị cay nhưng vẫn dịu ngọt không hăng như tỏi khác.

Về kích thước: Tỏi Lý Sơn có kích thước nhỏ, củ tròn trịa, vỏ mỏng, trong có nhiều tép nhỏ. Ngoài tỏi nhiều tép này, Lý Sơn còn có loại tỏi cô đơn – Đây là loại tỏi có giá thành cao bởi chúng có 1 tép và tất cả nguồn dinh dưỡng đều tập trung vào tép này. 

Phương thức canh tác ở đây cũng giúp cây Tỏi Lý Sơn có hương vị đặc trưng hơn so với các địa phương khác.

Phương thức canh tác Tỏi Lý Sơn

Để Tỏi đạt năng suất cao và mang hương vị đặc trưng, khâu cải tạo đất rất quan trọng. Cứ sau mỗi vụ trồng người dân phải dùng cát mới thay thế lớp cát cũ phủ lên bề mặt ruộng.

Cách làm như sau:

Đầu tiên cào lớp cát cũ lại rồi xới đất để trộn một lớp đất đỏ bazan mới.

Trong quá trình trải đất bazan người dân trộn các loại rong rêu, các cây họ đậu đã mục vào trong đất, sau đó dùng đầm để đầm cho bằng.

Để cho Tỏi phát triển tốt lớp nền phải dày khoảng 10cm.

Cuối cùng cát trắng san hô hút từ lòng biển được chia thành từng nhóm trên bề mặt ruộng, người dân dùng tay để dàn đều cát trên bề mặt ruộng.

Phần lớn trên các thửa ruộng, người dân Lý Sơn sử dụng biện pháp tưới phun sương để vừa tiết kiệm điện, nước lại vừa tăng năng suất cây trồng.

Những thửa ruộng ở lưng chừng miệng núi lửa cổ hàng triệu năm. Ròng rã chăm sóc hơn 4 tháng trời, thành quả là những củ tỏi kết tinh vị cay nồng nàn của cát san hô, của trầm tích núi lửa hàng triệu năm và cái nắng nóng của biển đảo. Có lẽ vì thế, chất lượng của Tỏi Lý Sơn vượt trội và được nhiều người yêu thích.

Công dụng của Tỏi Lý Sơn

Hiện nay, có rất nhiều loại tỏi xuất xứ từ nhiều vùng miền khác nhau nhưng tỏi Lý Sơn là loại tỏi vô cùng nổi tiếng, được mệnh danh là “vua” của các loại tỏi nhờ vào những công dụng vô cùng tuyệt vời của nó.

– Kháng khuẩn: vì chứa chất kháng sinh tự nhiên cao nên tinh dầu tỏi hay các dinh dưỡng ngâm tỏi đều có tác dụng kháng khuẩn và ức chế vi khuẩn hiệu quả. 

– Tỏi Lý Sơn có các thành phần giúp cơ thể được tăng cường miễn dịch. Sử dụng tỏi hàng ngày giúp làm giảm số lần cảm lạnh, cảm cúm.

– Tăng huyết áp là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh về tim mạch. Theo các nhà nghiên cứu, tỏi có các thành phần giúp giảm huyết áp đáng kể ở người bị cao huyết áp.

– Chống oxy hoá: trong tỏi chức rất nhiều thành phần giúp chống oxy hoá, giúp cơ thể bảo vệ lại tác hại của quá trình oxy hoá.

– Ngày nay, tỏi còn được sử dụng để làm đẹp, trị mụn, chống lão hóa,.. Chiết xuất tinh dầu tỏi cũng được áp dụng khá nhiều trong mỹ phẩm hoặc làm đẹp đối với chị em phụ nữ.

Khó khăn của Tỏi Lý Sơn

Sau khi Tỏi Lý Sơn được công nhận thương hiệu thì việc bảo vệ thương hiệu lại gặp rất nhiều khó khăn. Nhiều loại Tỏi từ “đất liền” được đưa ngược ra để “trà trộn” vào Tỏi Lý Sơn. Những người nông dân trồng tỏi trên đảo Lý Sơn đang hết sức lo lắng khi mà Tỏi Lý Sơn đã có thương hiệu nhưng khó bảo vệ.

Người dân vẫn quen với canh tác Tỏi truyền thống chưa hướng nhiều đến phương thức canh tác an toàn. 

Những thành tựu của tỏi Lý Sơn

Tỏi Lý Sơn đã trở thành một đặc sản có 1 không 2 ở Việt Nam, người dân Lý Sơn ví cây tỏi là “vàng trắng” từ bao đời nay. Củ tỏi đã là “phần hồn cốt” là biểu tượng, là mùi vị mặn mòi của biển đảo, của nắng và gió nơi quê hương Hải đội Hoàng binh Hoàng Sa.

Năm 2007, được Cục sở hữu trí tuệ công nhận “nhãn hiệu tập thể”

Năm 2017, đặc sản Lý Sơn là Tỏi Lý Sơn đã lọt vào danh sách “Top 10 đặc sản quà tặng nổi tiếng cả Việt Nam 2017” bởi tổ chức kỷ lục Việt Nam.

Tháng 4/2019 Cục Sở Hữu Trí Tuệ Việt Nam cấp chứng nhận “Đăng ký chỉ dẫn địa lý”.

Nhắc đến Quảng Ngãi du khách thường nghĩ ngay tới địa danh Lý Sơn và đặc sản củ Tỏi Lý Sơn như một sản vật quý của vùng địa danh này. Tỏi Lý Sơn đã theo chân du khách tỏa đi khắp mọi miền đất nước, mang hương vị mặn mòi của đảo, 1 hương vị rất riêng của quê hương Lý Sơn. 

Nhìn những cánh đồng tỏi bao la, bát ngát từ triền núi xuống đến đồng ruộng mênh mông, Lý Sơn được mệnh danh là “Vương Quốc Tỏi”.

Công ty TNHH Khoa học và Công nghệ Nông Tín chuyên cung cấp các sản phẩm đặc sản được chế biến từ tỏi Lý Sơn như tỏi tươi, tỏi khô, nước uống tỏi đen mật ong, paste tỏi Lý Sơn, bột tỏi Lý Sơn sấy lạnh, tỏi đen, rượu tỏi đen. Mời quý đọc giả tham khảo các sản phẩm:

Nước uống tỏi đen mật ong: https://nongtin.com/shop/nuoc-uong-toi-den-mat-ong-ly-son/

Paste tỏi Lý Sơn: https://nongtin.com/shop/paste-toi-lyson/

Bột tỏi Lý Sơn sấy lạnh: https://nongtin.com/shop/bot-toi-ly-son-say-lanh/

Tỏi đen: https://nongtin.com/shop/toi-den-nong-tin/

Rượu tỏi đen: https://nongtin.com/shop/ruou-toi-den/

Sản phẩm đã có mặt trên shopee: https://shopee.vn/dutri_guileastos/